Thermische renovatie van daken: Wel of geen Rc-waarde van 6,0 m².K/W?

De aangescherpte eisen m.b.t. thermische isolatie van dakbedekkingsconstructies zoals gesteld in het herziende artikel 5.3 van het bouwbesluit 2012, betekenen dat de op januari 2015 van kracht verklaarde Rc-waarde voor horizontale en schuine uitwendige scheidingsconstructies op grond van het tweede lid is verhoogd naar een Rc-waarde van 6,0 m².K/W.

Maar wanneer moet u voldoen aan de eis van een warmteweerstand van 6,0 m².K/W voor dakbedekkingsconstructies?

Nieuwbouw

De aangescherpte regels omtrent thermische isolatie van gebouwen zijn zonder uitzondering van kracht op nieuw te bouwen gebouwen.

Renovatie

Voor ingrijpende renovaties (verbouwing, verandering of vergroting) van uw gebouwen zijn de nieuwe eisen eveneens van kracht. Maar wanneer vallen de dakonderhoudswerkzaamheden die u voornemens bent uit te voeren onder de noemer “ingrijpende renovatie” en moet u dus voldoen aan de aangescherpte eisen?

Wanneer is een dakrenovatie ingrijpend?
In Nederland is voor het bepalen of een renovatie ingrijpend is, gekozen voor een berekenings-methodiek. De berekening wordt uitgevoerd op basis van een percentage van de oppervlakte van het gebouw én/of dit te renoveren oppervlak onderdeel uitmaakt van de integrale gebouwschil.

Percentage
Het percentage van het te renoveren deel dient 25% of meer te zijn van het totale oppervlak van die gebouwschil. Over het algemeen zijn renovaties aan de integrale gebouwschil, renovaties waar men vergunningsplichtig is en een bevoegd gezag het werk kan toetsen en toezicht kan houden. De warmteweerstand voor de gebouwschil kan worden berekend op basis van NEN1068.

Integrale gebouwschil
In het bouwbesluit is geen eenduidige definitie van de integrale gebouwschil vastgesteld waardoor er ruimte tot interpretatie bestaat.

Onderstaande dakgerelateerde werkzaamheden vallen in het algemeen onder de integrale gebouwschil:
–     Het verhogen en of veranderen van dakranden, boeiboorden en overstekken;
–     Het veranderen van het aanzicht van een gebouw of een deel hiervan;
–     Het aanbrengen van op – of aanbouwen waarbij veranderingen vallen onder de eisen van welstand.

Situatie afhankelijke interpretatie 
Onderstaand staan 2 voorbeelden uit het bouwbesluit 2012 en de woningwet die openingen geven tot interpretatiemogelijkheden. Als gebouweigenaar wordt u hierdoor gedwongen weloverwogen keuzes te maken.

In de nota van toelichtingen van artikel 5.6 van het Bouwbesluit  2012 wordt volgend voorbeeld gegeven: “Van een renovatie van de integrale gebouwschil is bijvoorbeeld sprake wanneer een dak of gevel volledig wordt opengelegd en vernieuwd, waardoor de mogelijkheid bestaat om tegelijkertijd isolatie aan te brengen die voldoet aan de nieuwbouweis.”

In artikel 4 (hoofdstuk II, afdeling I) van de Woningwet wordt gesteld dat “I ndien een bouwwerk gedeeltelijk wordt vernieuwd, veranderd of vergroot, zijn de voorschriften, bedoeld in artikel 2, voor zover zij betrekking hebben op dat bouwen, slechts van toepassing op die vernieuwing, verandering of vergroting.”

Bovengenoemde toelichtingen en artikelen kunnen worden gecombineerd en op diverse wijzen worden geïnterpreteerd, te weten:

–    Wel verhogen Rc
Er wordt van u als eigenaar verwacht dat indien mogelijk en zonder grote aanpassingen een Rc waarde van 6,0 kan worden gehaald u dit altijd dient te doen als het te renoveren oppervlak 25% of meer van het totale oppervlak bedraagt. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan het bij-isoleren van de bestaande dakbedekkingsconstructie zonder dat u bouwkundige opstanden hoeft te verhogen. Het gerenoveerde dak zal dan als basis voor toekomstige (thermische) renovaties van overige bouwdelen dienen.
–    Niet verhogen Rc
Als eigenaar hoeft u niet te voldoen aan de EPC eis voor nieuwbouw als u alleen van plan bent het dakvlak te renoveren door  middel van  bijvoorbeeld overlagen. Alleen het dakvlak is immers het deel dat u wilt renoveren en u kunt dit realiseren zonder dat u grote bouwkundige werkzaamheden (geen ingrijpende veranderingen aan de gebouwschil) hoeft uit te voeren. Ondanks het feit dat het te renoveren oppervlak meer dan 25% bedraagt. U hoeft zich alleen te houden aan het van rechtensverkregen niveau. Het van rechtensverkregen niveau voor daken ligt echter nooit lager dan een Rc-waarde van 2,0 m².K/W.

Inventariseren
Vanwege de mogelijkheid tot interpretatie bij het maken van keuzes is het voor u als eigenaar belangrijk om voorafgaand aan uw voorgenomen renovatiewerkzaamheden de werkzaamheden op complexniveau te inventariseren.

Bij het inventariseren van uw eigendommen spelen onderliggende vertrekken en haar gebruiks-functies een belangrijke rol in het maken van keuzes. Ook in een meerjaren onderhoudsbegroting opgenomen ingrijpende renovaties spelen een belangrijke rol voor het maken van keuzes. Indien het door u geëxploiteerde gebouw of delen van het gebouw bijvoorbeeld na 5 jaar een andere gebruiksfunctie krijgen, kunt u dit meenemen in het maken van keuze. In het bouwbesluit 2012 artikel 5.3 “Thermische isolatie” en artikel “5.5 Onverwarmde gebruiksfunctie” staat gespecificeerd wanneer aan welke warmteweerstanden t.b.v. van de onderliggende gebruiksfuncties moet worden voldaan.

Uit de gemaakte inventarisaties zal blijken waarom er wel of niet moet worden voldaan aan de EPC eis voor nieuwbouw en dat u als eigenaar weloverwogen keuzes maakt voor de te renoveren daken van uw eigendommen.

Conclusie

Als eigenaar bent u niet altijd verplicht om bij renovatie de Rc-waarde  van de dakbedekkings-constructies te verhogen naar  een Rc-waarde van 6,0 m².K/W. Echter wordt van u als eigenaar wel verwacht dat bij de door u te verrichten renovaties wordt voldaan aan de criteria als gesteld in het Bouwbesluit 2012 artikel 5.6 Verbouw inclusief de bijhorende nota van toelichting.

Vanuit het maatschappelijk verantwoord ondernemerschap zal er altijd moeten worden gekeken of de Rc-waarde van de dakbedekkingsconstructie waar mogelijk en redelijkerwijs tijdens een renovatie kan worden verhoogd en of dit dan ook echt zinvol is.

Toekomstige wijzigingen in het bestemmingsplan of een korte resterende exploitatietijd van een gebouw kunnen u doen besluiten dat u geen thermische renovatie toepast. Mits goed onderbouwd zal dan ook voldaan worden aan het in het Bouwbesluit 2012 en de Woningwet gestelde.